Speech Music Therapy for Aphasia (SMTA)
WAT IS SMTA?
SMTA, of ook wel Speech-Music Therapy for Aphasia is een behandelmethode die wordt gebruikt bij mensen met afasie of een spraakapraxie. Deze methode is een combinatiebehandeling van logopedie en muziektherapie. De SMTA is ontwikkeld bij Revalidatie Friesland.
Voor wie is de behandeling?
De behandeling is bedoeld voor mensen met afasie of een spraakapraxie. Afasie is een taalstoornis die ontstaat door Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH), bijvoorbeeld een beroerte (CVA). Deze taalstoornis kent verschillende soorten, waarbij genoemde soorten in aanmerking kunnen komen voor SMTA:
- Afasie waarbij problemen bestaan met het vormen van klanken en woorden, waardoor het spreken niet vloeiend meer is
- Afasie waarbij het spreken helemaal niet lukt. Hierdoor is het vormen van klanken en woorden moeilijk.
Daarnaast is de behandeling bedoeld voor mensen met een spraakapraxie. Mensen met spraakapraxie hebben moeite met het doelbewust uitspreken van klanken, woorden en zinnen. Hierbij kan sprake zijn van een verminderende vloeiendheid en een minder melodieuze spraak of een slechte verstaanbaarheid. Vaak is de spraakapraxie zo ernstig dat het helemaal niet meer lukt om te doelbewust te spreken. Wat dan overblijft zijn uitingen voortkomend uit emotie, automatismen en zingen op een bekende melodie.
Uitgangspunt SMTA
Het uitgangspunt van SMTA is de gedachte dat muziek het spreken kan ondersteunen of stimuleren. Vooral melodie en ritme spelen hierin een belangrijke rol.
In de behandeling met SMTA wordt een klank, woord of zin aan een melodie gekoppeld (geen bekende melodie), waardoor de klanken, woorden en zinnen beter kunnen worden gevormd en uitgesproken. Dit wordt veelvuldig herhaald en het vormen/uitspreken van de klanken, woorden en zinnen wordt dan ingeslepen. Het kan dan makkelijker worden toegepast in het spreken.
Doel van de behandeling
Het doel van de behandeling is om de vloeiendheid van het spreken zoveel mogelijk terug te krijgen of het spreken weer op gang te brengen. Er wordt gewerkt aan het vergroten van de communicatieve mogelijkheden, passend bij de hulpvraag van de cliënt.
Wat doet de logopedist?
Na een eerste gesprek met de persoon met afasie of spraakapraxie en diens naaste(n) waarin de problemen rondom communicatie worden besproken, wordt door de logopedist een onderzoek afgenomen. Na het logopedisch onderzoek wordt door de logopedist beoordeeld of SMTA de meest efficiënte behandelmethode is. In overleg met de cliënt en diens naaste wordt de uitkomst besproken. Indien wordt besloten tot het behandelen via SMTA wordt in overleg met de cliënt en diens naaste een eerste behandelopzet gemaakt, bestaande uit woorden en zinnen.
De behandeling vindt tweemaal per week een half uur plaats. Er wordt geoefend via een vaste opbouw. De oefenstof wordt opgenomen en verstrekt aan de cliënt, zodat ook in eigen tijd kan worden geoefend. Na 12 weken wordt de behandeling geëvalueerd door het herhalen van logopedisch onderzoek en een gesprek met de cliënt en diens naaste(n). Zo nodig wordt hierna de behandeling vervolgd.
De behandeling eindigt wanneer de doelstelling is behaald of als er geen vooruitgang meer optreedt. De inhoud van de behandeling is altijd maatwerk, afhankelijk van de problematiek en de wensen van de cliënt.
Wat doet de muziektherapeut?
De muziektherapeut componeert voor iedere oefening nieuwe melodieën en let op de muzikale mogelijkheden van de cliënt. De muziektherapeut begeleidt de melodieën op de gitaar of piano, de logopedist zingt en spreekt samen met de cliënt. Er wordt geadviseerd om de oefeningen ook thuis te doen. Hiervoor kan de cliënt opnames meekrijgen.
Verwijzing
Onderzoek door de logopedist en behandeling middels SMTA kan plaatsvinden na verwijzing van een arts (huisarts, specialist ouderengeneeskunde, neuroloog, geriater).